Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Białymstoku

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 maja 2013 roku

Sąd Okręgowy w Białymstoku

V Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSA w SO Stanisław Stankiewicz

Protokolant: Bożena Radziusz

po rozpoznaniu w dniu 21 maja 2013 roku w Białymstoku

sprawy T. J.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B.

o wysokość świadczenia

na skutek odwołania T. J.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B.

z dnia 19 czerwca 2012 roku i 20 czerwca 2012 roku

Nr (...)

oddala odwołania od obu decyzji

UZASADNIENIE

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. decyzją z dnia 19.06.2012 r. przyznał T. J. – na podstawie art.183 ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z FUS – od 11.05.2012 r. emeryturę w wysokości 1046,51 zł. Dzień później organ rentowy przeliczył wysokość tego świadczenia. Od 1.08.2012 r. mało ono wzrosnąć do kwoty 1047,67 zł.

W dniu 26 lipca 2012 r. T. J. wniosła dwa odwołania od obu decyzji. W jednym odwołaniu zarzuciła O/ZUS nieprzyznanie jej emerytury na starych zasadach tj. na podstawie art.46 ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z FUS. Wszystkie warunki wymagane do nabycia wcześniejszej emerytury spełniła do 31.12.2008 r. Dotyczy to także okresów składkowych i nieskładkowych. W drugim odwołaniu ubezpieczona podała, że O/ZUS przy ustalaniu wysokości świadczenia źle ustalił podstawę jego wymiaru. Zaniżył podstawę z lat 1986 – 88.

Sąd Okręgowy ustalił i zważył, co następuje:

oba odwołania T. J. są niezasadne.

Bezspornym w sprawie było, że wniosek o emeryturę złożyła 30.05.2012r. Podała w nim, że urodziła się (...) r. Według kwestionariusza dotyczącego okresów składkowych i nieskładkowych w latach 1968 – 73 pracowała w gospodarstwie rolnym rodziców. Ubezpieczona złożyła akty urodzenia dzieci (>

Ubezpieczona w odwołaniu podała, że obie otrzymała 29.06.2012 r.

W odpowiedzi na odwołanie od decyzji z 20.06.2012 r. O/ZUS przyznał się do pominięcia we wcześniejszej decyzji okresu pobierania przez ubezpieczoną od 7.02. do 18.04.2006 r. zasiłku dla bezrobotnych. Wysokość podstawy wymiaru emerytury została ustalona na podstawie wynagrodzenia z lat 1973 – 1999 (20). WWPWwynosi 50,50%.

Zgodnie z treścią art.46 ust.1 ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z FUS prawo do emerytury na warunkach określonych w art.29 przysługuje ubezpieczonym urodzonym po dniu 31.12.1948 r. jeżeli spełniają łącznie następujące warunki:

1) warunki do uzyskania emerytury określone w tym przepisie spełnią do 31.12.2008 r.

Art.29 stanowi, że ubezpieczone urodzone przed dniem 1.01.1949 r., które nie osiągnęły wieku emerytalnego określonego w art.27 ust.2 (60 lat) mogą przejść na emeryturę: po osiągnięciu wieku 55 lat, jeżeli mają co najmniej 30 – letni okres składkowy i nieskładkowy.

Wykładnia gramatyczna podanych wyżej przepisów wskazuje, że prawo do wcześniejszej emerytury przysługuje tylko kobiecie, która nie nabyła tego prawa na ogólnej zasadzie.

Wnioskodawczyni w dacie złożenia wniosku miała ponad 60 lat. Prawo do emerytury nabyła od 11 maja. Teoretycznie prawo do wcześniejszej emerytury mogła nabyć od 1 maja gdyby udowodniła posiadanie okresu składkowego i nieskładkowego w wymiarze ponad 30 lat. Według O/ZUS wynosi on 22 lata i 9 dni. W piśmie z dnia 20.05.2013 r. T. J. zażądała doliczenia do niego pracy w gospodarstwie rolnym w latach 1968 – 73 w wymiarze 4 lat, 2 m-cy i 5 dni. Jednak nawet uwzględnienie tego żądania nie poprawiłoby jej sytuacji, gdyż okres ubezpieczenia nadal byłby krótszy od 30 lat (26 lat, 2 m-ce i 14 dni).

Z podanych wyżej względów domaganie się przez T. J. przyznania wcześniejszej emerytury Sąd uznał za całkowicie bezpodstawne. W latach 1990 – 2012 była zatrudniona bardzo krótko. Powiatowy Urząd Pracy podał, w których okresach wypłacił jej zasiłek dla bezrobotnych. Okresy braku prawa do niego nie są okresami składkowymi i nie mają żadnego wpływu na powstanie prawa do emerytury.

Spółka (...) 24.05.2012 r. zaświadczyła, że T. J. pobrała zasiłek macierzyński po urodzeniu syna za okres 5.07.1982 r. – 26.10.1982 r. a po urodzeniu córki za okres 10.03. – 12.07.1984 r. Ponadto otrzymała zasiłek wychowawczy za okresy: 7.12.1982 r. – 9.03.1984 r. i 13.07.1984 r. – 12.07.1986 r. (k.52). W zaświadczeniu z 28.05.2012 r. były pracodawca podał wysokość tych świadczeń.

T. J. przedstawiła wykaz zwolnień lekarskich otrzymanych z powodu choroby córki w latach 1984 – 86 (k.85). Na żądanie Sądu (...) przysłała jej oryginalne karty wynagrodzeń z lat 1986 – 88.

Postanowieniem z dnia 27.02.2013 r. Sąd dopuścił dowód z opinii biegłej z zakresu księgowości w celu ustalenia sumy przychodów T. J. z lat 1986 – 88 a także wysokości nowego wskaźnika wysokości podstawy wymiaru emerytury.

Biegła na podstawie dokumentów znajdujących się w aktach sprawy i legitymacji ubezpieczeniowej ustaliła kiedy ubezpieczona była w 1986 r. chora (8 dni) a także kwotę zasiłku chorobowego. T. J. z tego tytułu otrzymała 9504 zł (k.105). Organ rentowy pominął ją przy ustalaniu wysokości emerytury.

W 1987 r. ubezpieczona opiekowała się dzieckiem 58 dni. Organ rentowy do podstawy z tego roku nie doliczył zasiłku opiekuńczego (16,357 zł), premii wypłaconej w 1988 r. (4452 zł), premii motywacyjnej (3000 zł) a także kwot 6600 zł i 360 zł (k.107). Jeśli chodzi o rok 1988, to podstawa według biegłej została zaniżona o 1554 zł.

Na podstawie opinii Sąd przyjął, że T. J.podlegała ubezpieczeniu w 27 latach. WWPWkapitału początkowego ustalony z 10 lat wynosi 62.90%, WWPWemerytury ustalony z 10 lat wybranych z lat 1992 – 2011 wynosi 10,32% a WWPWustalony z 20 lat wybranych z całego okresu ubezpieczenia wynosi 51,45% i jest wyższy od zastosowanego przez O/ZUS.

Uwagi do opinii złożyły obie strony. W ocenie Sądu, nie mają one żadnego znaczenia.

Zgodnie z treścią art.15 ust.1 ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z F.U.S. podstawę wymiaru emerytury stanowi ustalona w sposób określony w ust.4 i 5 przeciętna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie emerytalne lub na ubezpieczenie społeczne w okresie kolejnych 10 lat kalendarzowych wybranych przez zainteresowanego z ostatnich 10 lat kalendarzowych poprzedzających bezpośrednio rok, w którym zgłoszono wniosek o emeryturę.

Na wniosek ubezpieczonego podstawę wymiaru emerytury może stanowić ustalona w sposób określony w ust.4 i 5 przeciętna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne lub emerytalne w okresie 20 lat kalendarzowych przypadających przed rokiem zgłoszenia wniosku wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu.

Sąd Najwyższy w uzasadnieniu wyroku z dnia 20.12.2006 r. (I UK 201/06 - OSNP 2008/1-2/24) wyjaśnił, że osoby, których łączny okres ubezpieczenia przekracza 20 lat mogą wybrać z całego okresu ubezpieczenia, bez ograniczenia co do daty początkowej, 20 lat kalendarzowych, niekoniecznie następujących bezpośrednio po sobie, z których podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne może być podstawą wymiaru emerytury. Jednym z warunków skorzystania z takiego uprawnienia jest podleganie ubezpieczeniu w każdym z 20 wybranych lat. Nie dotyczy to jednak osoby, która podlegała ubezpieczeniu przez okres krótszy niż 20 lat.

Ustawodawca na podstawie art.15 ust.3 zezwolił na doliczenie lub wliczenie do podstawy wymiaru emerytury wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy i zasiłków z ubezpieczenia społecznego a także zasiłku dla bezrobotnych.

Zdaniem Sądu, jest to możliwe tylko w przypadku, gdy w danym roku kalendarzowym zostały odprowadzone składki na ubezpieczenie emerytalne.

W tym duchu wypowiedział się Sąd Najwyższy w uzasadnieniu uchwały z dnia 19.08.2009 r. (III UZP 1/09- OSNP 2010/5-6/74). Z tego względu uwzględnienie do podstawy wymiaru lat, w których T. J. pobrała tylko zasiłek dla bezrobotnych należy uznać za pozbawione podstawy prawnej.

Według decyzji z 20.06.2012 r. suma jej okresów składkowych wynosi tylko 18 lat, 6 m-cy i 12 dni. Obliczenie wysokości emerytury zgodnie z art.53 nastąpiło w sposób całkowicie błędny. Na skutek zastosowania WWPWw wysokości 50,50% podstawa wymiaru została ustalona na kwotę 1502.22 zł. Zdaniem Sądu należało zastosować WWPWustalony przez biegłą tj. 10,32%.

Na podstawie zebranych w sprawie dowodów Sąd uznał oba odwołania za całkowicie bezzasadne i dlatego oddalił je na mocy art.477 ¹⁴ § 1 kpc.