Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Białymstoku

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 listopada 2013 roku

Sąd Okręgowy w Białymstoku

V Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSA w SO Stanisław Stankiewicz

Protokolant: Bożena Radziusz

po rozpoznaniu w dniu 14 listopada 2013 roku w Białymstoku

na rozprawie

sprawy E. G.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B.

o emeryturę

na skutek odwołania E. G.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B.

z dnia 9 sierpnia 2013 roku

Nr (...)

I.  Zmienia zaskarżoną decyzję i przyznaje E. G. (1) od 24 lipca 2013 roku wcześniejszą emeryturę.

II.  Oddala odwołanie w pozostałej części.

UZASADNIENIE

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. decyzją z dnia 9.08.2013 r. odmówił przyznania E. G. (1) wcześniejszej emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach ponieważ w dniu 1.01.1999 r. legitymował się okresem pracy w takich warunkach w wymiarze 14 lat, czyli za krótkim.

W odwołaniu od tego orzeczenia wnioskodawca zarzucił naruszenie art.184 ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych i § 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze polegające na nieuwzględnieniu służby wojskowej odbytej w okresie zatrudnienia w szczególnych warunkach jako okresu podlegającego dodaniu do takiego stażu. Na zasadność takiego zaliczenia Sąd Najwyższy wskazał w wielu sprawach m.in. III UK 5/06, II UK 215/09 i II UK 265/11.

Na podstawie takiego zarzutu ubezpieczony wnosił o zmianę zaskarżonej decyzji i przyznanie mu prawa do dochodzonego świadczenia.

Sąd Okręgowy w Białymstoku ustalił i zważył, co następuje:

odwołanie E. G. jest zasadne.

Zgodnie z treścią art. 184 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych :

1.  ubezpieczonym mężczyznom urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 roku przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40 / 60 lat/, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy (1.01.1999 r.) osiągnęli:

a)  okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymagany w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 65 lat (15 lat),

b)  okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27 (25 lat)

Emerytura, o której mowa w ust. 1 przysługuje pod warunkiem nie - przystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego.

Wg art. 32 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu ustawy za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagające wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo swoje lub otoczenia w podmiotach, w których obowiązują wykazy stanowisk ustalone na podstawie przepisów dotychczasowych.

Wiek emerytalny uprawniający do przejścia na wcześniejszą emeryturę, rodzaje prac i stanowisk oraz warunki na których ubezpieczonym przysługuje prawo do emerytury, zgodnie z art. 32 ust. 4 ustawy ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych.

Przepisami dotychczasowymi regulującymi warunki do uzyskania wcześniejszej emerytury jest rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze (Dz. U. nr 8 poz. 43 z późń. zm.).

Na mocy art.184 ustawy z dnia 17.12.1998 r. pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli oba warunki dotyczące zatrudnienia spełniał w dniu 1 stycznia 1999r.

Bezspornym w sprawie było, że ubezpieczony urodził się (...) r. W dniu 1.01.1999 r. suma jego okresów składkowych i nieskładkowych wynosiła 25 lat, 2 miesiące i 29 dni.

Fabryka (...) wydała mu 31.07.1989 r. świadectwo pracy w szczególnych warunkach. Podała w nim, że od 23.07.1973r. do 31.07.1989 r. był zatrudniony w takich warunkach jako nastawiacz maszyn i mistrz tkalni. W sprawie o ustalenie kapitału początkowego znajdują się kserokopie 6 stron z jego książeczki wojskowej. Ubezpieczony odbył zasadniczą służbę wojskową od 25.10.1973 r. do 3.11.1975 r.

Sąd Najwyższy w uzasadnieniu wyroku z dnia 24.05.2012 r. stwierdził, że „Choć wymaganie okresu pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze co do zasady powinno odnosić się do okresu faktycznego wykonywania takiej pracy, z wyłączeniem okresów wyłącznie formalnego pozostawania w zatrudnieniu, w których pracownik – zgodnie z treścią łączącego go z pracodawcą stosunku pracy – zajmuje stanowisko, z którym łączy się wykonywanie pracy w szczególnych warunkach, lecz w rzeczywistości pracy tej nie wykonuje, a tym samym nie jest narażony na uciążliwość związaną z warunkami lub charakterem pracy, to w ocenie Sądu Najwyższego istnieją od tej zasady wyjątki usprawiedliwione respektowaniem obowiązujących przepisów kształtujących prawa i obowiązki pracowników. Takimi zaś przepisami są art. 108 ust.1 ustawy z 21.11.1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej oraz § 5 ust.1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 22.11.1968 r. w sprawie szczególnych uprawnień żołnierzy i ich rodzin, które poprzez ustanowioną w nich fikcję prawną traktują żołnierza w czynnej służbie wojskowej jako pracownika wykonującego pracę w szczególnych warunkach. W sprawie II UK 265/11 wnioskodawca przed powołaniem do służby wojskowej był zatrudniony w szczególnych warunkach i powrócił do pracy po jej zakończeniu. Z tego powodu SN uznał, że okres służby wojskowej prawidłowo sądy obu instancji zaliczyły mu do okresu zatrudnienia w szczególnych warunkach.

Sytuacja faktyczna E. G. jest identyczna, natomiast prawna inna.

Zdaniem Sądu Okręgowego Sąd Najwyższy przeoczył, że rozporządzenie Rady Ministrów z 22.11.1968 r. utraciło moc na mocy § 33 pkt 1 rozporządzenia z 7.09.1979 r. (Dz. U. 1979. 21.poz.125).

Stosowanie aktu, który przestał obowiązywać jest równoznaczne ze stosowaniem zasady ochrony nabytego prawa.

Według art. 180 ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z FUS ochroną taką zostały objęte emerytury, renty i renty rodzinne nabyte na podstawie przepisów, o których mowa w art.195. Przepisy ustawy z 17.12.1998r. stosuje się do wniosków o świadczenia zgłoszone od 1.01.1999 r.

Nie ulega więc wątpliwości, że także wniosek E. G. podlegał rozpoznaniu na podstawie przepisów tej ustawy. Ustawodawca za okres składkowy uznał m.in. okres czynnej służby wojskowej w Wojsku Polskim.

Na mocy art.9 ustawy z dnia 23.01.1968 r. o powszechnym zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin okresem równorzędnym z zatrudnieniem była wojskowa służba zawodowa i nadterminowa pełniona po dniu 1.11.1918 r. a niezawodowa służba została uznana za okres zaliczany.

Zdaniem Sądu Okręgowego, poświęcenie 2 lat ojczyźnie przez żołnierza z poboru powinno być oceniane tak samo jeśli chodzi o robotnika, chłopa, przedsiębiorcę lub inteligenta. Sąd Najwyższy uważa inaczej. Potwierdził to ostatnio w uchwale 7 sędziów z dnia 16.10.2013 r. (II UK 349/12). Uznał w niej, że czas zasadniczej służby wojskowej odbytej w okresie obowiązywania art.108 ust.1 ustawy z dnia 21.11.1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (w brzmieniu obowiązującym do 31.1.1974r.) zalicza się – na warunkach wynikających z tego przepisu do okresu pracy wymaganego do nabycia prawa do emerytury w niższym wieku emerytalnym (art.184 w zw. z art.32 ust.1 ustawy z 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z FUS). W ten sposób potwierdził swoją linię orzeczniczą dotyczącą art.32 ustawy. Ze względu na autorytet SN i jego pozycję wśród organów wymiaru sprawiedliwości, Sąd orzekający powinien wziąć pod uwagę dominujący w judykaturze pogląd.

Z podanych wyżej względów Sąd Okręgowy uznał, że po doliczeniu do okresu pracy E. G. w szczególnych warunkach służby wojskowej spełnia on wszystkie warunki wymagane od osoby ubiegającej się o wcześniejszą emeryturę.

Z tego względu na mocy art.477 ¹⁴ § 2 kpc zmienił zaskarżoną decyzję.