Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Białymstoku

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 kwietnia 2019 roku

Sąd Okręgowy w Białymstoku VIII Wydział Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący SSO Przemysław Wasilewski

Protokolant Izabela Zinkiewicz

przy udziale Prokuratora Marka Winnickiego

po rozpoznaniu w dniu 17 kwietnia 2019 roku

sprawy A. C. (1)

oskarżonego o czyn z art. 178 a § 1 k.k.;

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego w Białymstoku

z dnia 20 grudnia 2018 roku, sygnatura akt XIII K 1078/18

I.  Zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy.

II.  Z asądza od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 180,- (sto osiemdziesiąt) złotych tytułem opłaty za drugą instancję i obciąża w/w kwotą 50,- (pięćdziesiąt) złotych z tytułu pozostałych kosztów procesu za postępowanie odwoławcze.

UZASADNIENIE

A. C. (1) został oskarżony o to, że w dniu 26 czerwca 2018 roku około godziny 17:10 w B. na ulicy (...) prowadził w ruchu lądowym pojazd mechaniczny marki R. (...) o nr rej. (...) będąc w stanie nietrzeźwości, co potwierdziło badanie próbek krwi: pakiet (...)- (...) pobrany o godzinie 19:20 z wynikiem badania 2,79‰ zawartości alkoholu etylowego we krwi, pakiet (...) pobrany o godzinie 19:50 z wynikiem badania 2,51‰ zawartości alkoholu etylowego we krwi, pakiet (...)- (...) pobrany o godzinie 20:20 z wynikiem badania 2,39‰ zawartości alkoholu etylowego we krwi, tj. o czyn z art. 178a § 1 k.k.

Sąd Rejonowy w Bielsku Podlaskim wyrokiem z dnia 20 grudnia 2018 r. w sprawie sygnatura akt XIII K 1078/18 oskarżonego A. C. (1) uznał za winnego tego, że: w dniu 26 czerwca 2018 roku około godziny 17:10 w B. na ulicy (...) prowadził w ruchu lądowym pojazd mechaniczny marki R. (...) o nr rej. (...) będąc w stanie nietrzeźwości – 2,99 ‰ zawartości alkoholu etylowego we krwi, to jest czynu z art. 178a § 1 kk i za to na mocy art. 178a § 1 k.k. wymierzył mu karę 8 miesięcy pozbawienia wolności. Na mocy art. 69 § 1 i 2 kk, 70 § 1 kk, 72 § 1 pkt 1 kk warunkowo zawiesił oskarżonemu wykonanie orzeczonej kary pozbawienia wolności na okres 1 roku tytułem próby i zobowiązał go w tym okresie do informowania kuratora o przebiegu okresu próby. Na mocy art. 42 § 2 k.k. orzekł wobec oskarżonego zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres 4 lat. Na mocy art. 63 § 4 k.k. na poczet orzeczonego środka karnego zaliczył okres zatrzymania prawa jazdy od dnia 26 czerwca 2018 roku. Na mocy art. 43a § 2 k.k. orzekł od oskarżonego na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej kwotę w wysokości 5.000 złotych tytułem świadczenia pieniężnego. Zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 180 złotych tytułem opłaty oraz kwotę 873,21 tytułem pozostałych kosztów procesu.

Powyższy wyrok na podstawie art. 425 § 1 i 2 k.p.k. oraz 444 k.p.k. zaskarżył w całości obrońca oskarżonego.

1.  Na podstawie art. 427 § 2 k.p.k. i art. 438 pkt 1, 2 i 3 k.p.k. zaskarżonemu wyrokowi zarzucił:

I. obrazę przepisów postępowania tj. art. 7 § k.p.k. mającą istotny wpływ na treść wyroku, polegającą na:

a)  pominięciu przy ocenie dowodu z zeznań M. C. jej negatywnego nastawienia do oskarżonego, wynikającego z niewłaściwego zachowania wobec niej, wskazującego na chęć doprowadzenia do rozstrzygnięcia na jego niekorzyść, co przejawia się wyolbrzymianiem i dokonywaniem ocen nadających jednoznacznie sugerujące nietrzeźwość oskarżonego oddźwięk czynnościom, które nie musiały świadczyć o faktycznym prowadzeniu pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości w rozumieniu art. 178a § 1 k.k.;

b)  wyciągnięciu nazbyt jednostronnie negatywnych wniosków z zeznań świadka S. K. co do faktu posługiwania się słuchawką bluetooth przez oskarżonego jako atrybut kierującego pojazdem, w sytuacji gdy A. C. (1) ma nawyk korzystania z urządzenia bezprzewodowego nawet nie kierując pojazdami, a z jednoczesnym pominięciem istotnych treści co do faktu postoju samochodu już o godzinie 16:30 na parkingu, co potwierdza wersję oskarżonego o spożywaniu w tym czasie alkoholu w klatce schodowej, bez kierowania pojazdem w zarzucanej formie;

c)  pominięciu wniosków z opinii biegłej sądowej z zakresu toksykologii przemawiających na korzyść oskarżonego co do możliwego znacznie niższego stężenia alkoholu w jego krwi, a nadto dopuszczającej możliwość że A. C. (1) w ogóle nie pozostawał w stanie nietrzeźwości wtedy, kiedy kierował pojazdem, co doprowadziło do naruszenia art. 193 § 1 k.p.k. w zw. z art. 42 ust. 1 Konstytucji RP;

II.  Obrazę art. 42 ust. 2 Konstytucji RP w zw. z art. 6 ust. 3 lit c EKPCz i art. 168a k.p.k. przez pominięcie wzięcia pod uwagę korzystnych dla oskarżonego zeznań złożonych z naruszeniem przepisów postępowania w charakterze świadka, których nie uzupełnił w toku postępowania z uwagi na utrudniony kontakt z obrońcą i serię niefortunnych wydarzeń życiowych z jego udziałem, powodujących że błąd organów przygotowawczych doprowadził do pozbawienia oskarżonego prawa podjęcia realnej obrony w sprawie karnej

III.  Błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę zaskarżonego wyroku, polegający na przyjęciu stężenia alkoholu we krwi na poziomie 2,99 o/oo o godz. 17:10, w sytuacji gdy jest to sprzeczne z opinią biegłej sądowej wydaną w zestawieniu z zeznaniami A. C. (1) wskazującymi na nie prowadzenie pojazdu po spożyciu alkoholu w stopniu prowadzącym do stanu nietrzeźwości;

Mając na uwadze w/w zarzuty, wnoszę o:

1.  Uzupełnienie postępowania dowodowego poprzez dopuszczenie dowodu z wyjaśnień oskarżonego A. C. (1), na okoliczność ilości i czasu spożywania alkoholu oraz czasu i stanu w jakim kierował pojazdem mechanicznym;

2.  Uchylenie wyroku i skierowanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji

3.  Uniewinnienie oskarżonego od zarzucanego czynu.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja obrońcy oskarżonego jest bezzasadna i nie zasługuje na uwzględnienie.

Mając na uwadze zebrany w sprawie materiał dowodowy, w ocenie Sądu Okręgowego nie można podzielić stanowiska autora apelacji w zakresie podniesionego przez niego zarzutu obrazy przepisów postępowania. Wbrew stanowisku skarżącego uznać należy, iż Sąd I Instancji na podstawie zebranego i wszechstronnie ocenionego materiału dowodowego poczynił trafne ustalenia faktyczne, zgodne z zasadami logicznego rozumowania oraz wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego (art. 7 k.p.k.). Należy bowiem pamiętać o tym, że przekonanie sądu orzekającego o wiarygodności jednych dowodów i niewiarygodności innych pozostaje pod ochroną przepisu art. 7 k.p.k. tylko wtedy, gdy:

-

jest poprzedzone ujawnieniem w toku rozprawy głównej całokształtu okoliczności sprawy (wspomniany już art. 410 k.p.k.) i to w sposób podyktowany obowiązkiem dochodzenia prawdy (art. 2 § 2 k.p.k.),

-

stanowi wynik rozważenia wszystkich okoliczności przemawiających zarówno na korzyść, jak i niekorzyść oskarżonego (art. 4 k.p.k.),

-

jest wyczerpujące i logiczne – z uwzględnieniem wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego umotywowane w uzasadnieniu wyroku (art. 424 k.p.k.) (por. też wyrok Sądu Najwyższego z 03 marca 1998 roku, V KKN 104/98, Prokuratura i Prawo 1999/2/6, LEX 35095; wyrok Sądu Najwyższego z 28 kwietnia 1997 roku, IV KKN 58/97, Prokuratura i Prawo 1997/11/1, LEX 31393).

W ocenie Sądu Odwoławczego Sąd Rejonowy podczas orzekania wziął pod uwagę wszystkie te kryteria.

Ustosunkowując się do zarzutu dotyczącego błędu w ustaleniach faktycznych (art. 438 pkt 3 k.p.k.), przypomnieć należy ugruntowane w tym przedmiocie orzecznictwo Sądu Najwyższego, iż „zarzut błędu w ustaleniach faktycznych, przyjętych za podstawę wyroku jest tylko wówczas słuszny, gdy zasadność ocen i wniosków, wyprowadzonych przez Sąd orzekający z okoliczności ujawnionych w toku przewodu sądowego nie odpowiada prawidłowości logicznego rozumowania. Zarzut ten nie może jednak sprowadzać się do samej polemiki z ustaleniami sądu, wyrażonymi w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, lecz do wykazania, jakich konkretnych uchybień w zakresie zasad logicznego rozumowania dopuścił się Sąd w ocenie zebranego materiału dowodowego (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 24 marca 1975 roku, II Kr 355/74, OSNPG 1075/9/83, LEX nr 16881).

Wbrew stanowisku obrońcy uznać należy, iż w świetle zebranego w toku postępowania materiału dowodowego Sąd Rejonowy poczynił trafne ustalenia faktyczne, zgodne z zasadami logicznego rozumowania oraz wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego. Wyrazem sędziowskiego przekonania w wymienionej kwestii pozostaje uzasadnienie zaskarżonego orzeczenia. Sąd Rejonowy bardzo szczegółowo i wnikliwie ustosunkował się do każdego z dowodów wskazując, które z faktów uznał za udowodnione i na jakich w tej mierze oparł się dowodach oraz dlaczego nie uznał dowodów przeciwnych. W oparciu o tak ustalony stan faktyczny prawidłowo wywiódł o winie oskarżonego, kwalifikacji prawnej przypisanego mu czynu, jak również wymierzonej karze.

Całkowicie błędnie obok zarzutu błędu w ustaleniach faktycznych skarżący stawia zarzut obrazy prawa materialnego. Po pierwsze w ogóle go nie uzasadnia, więc nie wiadomo na czym to uchybienie zdaniem skarżącego miałoby polegać. Poza tym apelujący zapomina, że o naruszeniu prawa materialnego mającego polegać na nieprawidłowym zastosowaniu przepisów części ogólnej czy szczególnej kodeksu karnego, można mówić dopiero wówczas, gdy prawidłowe i niekwestionowane są ustalenia faktyczne. Taka sytuacja w niniejszym postępowaniu odwoławczym nie wystąpiła.

Obrońca usiłuje podważyć wiarygodność świadków w oparciu o których depozycje Sąd zbudował stan faktyczny. W zarzutach w/w formułuje tezę, że działania M. C., w tym jej zeznania, są zemstą za niewłaściwe zachowanie oskarżonego w stosunku do niej. I znowu nie wiadomo czy zemsta miałaby by polegać na złożeniu zeznań, czy też na bezpodstawnym obciążeniu mocodawcy w/w. Natomiast S. K. w ocenie apelującego myli się jeśli chodzi o fakt posługiwania się słuchawką bluetooth przez oskarżonego, który ma taki nawyk wykształcony podczas pobytu w USA i używa tego urządzenia nawet wtedy, gdy nie prowadzi samochodu. Powyższe twierdzenia są gołosłowne, naiwne nieoparte na racjonalnych przesłankach. Sąd Odwoławczy w całości podziela wywód i ocenę powyższych środków dowodowych dokonaną przez Sąd Rejonowy i nie widząc potrzeby powielania argumentów za wystarczające uznaje odesłanie skarżącego w tym zakresie do uzasadnienia zaskarżonego orzeczenia. Sąd Okręgowy podziela ocenę obrońcy, że zachowanie oskarżonego w stosunku do M. C. było delikatnie mówiąc niewłaściwe. Świadek ten kilkakrotnie szczegółowo opisując zachowanie A. C. (1) na parkingu, sposób kierowania pojazdem, a następnie poruszania się do klatki schodowej, woń wydobywającą się z jego ust, w sposób spójny, logiczny i precyzyjny opisał stan pod działaniem alkoholu w/w. Skutecznie podważył linię obrony w/w, iż był na parkingu od godziny 15:00 i dopiero po zaparkowaniu pojazdu spożywał alkohol. Zatem jest to koronny dowód w sprawie, którego w żadnej mierze nie podważył skarżący. Kwestia słuchawki bluetooth nie ma decydującego znaczenia dla rozstrzygnięcia, choć wnioski świadka S. K. opisującego zachowanie nietrzeźwego kierowcy wpisują się w zeznania M. C..

W tym miejscu pojawia się kolejny interesujący element w środku zaskarżenia – brak spójności linii obrony z wersją przedstawioną przez oskarżonego na rozprawie odwoławczej. Z apelacji można wyciągnąć wniosek, iż oskarżony dobijając się do mieszkania używał bluetooth’a, gdy A. C. (1) stanowczo temu zaprzecza. Po drugie w ocenie adwokata, Sąd pominął istotną okoliczność, że już o 16:30 samochód mocodawcy był zaparkowany, tym samym jego wersja o spożywaniu w tym czasie alkoholu w klatce schodowej jest jak najbardziej wiarygodna. I znowu twierdzenia obrońcy i oskarżonego rozmijają się, bowiem według wskazań tego ostatniego, na parkingu był od 15:00 i z kolegą spożywał alkohol.

Całkowicie niezasadnym są zarzuty naruszenia prawa procesowego oraz dopuszczenia się błędu w ustaleniach faktycznych podczas dokonywania ustaleń w oparciu o opinię biegłej M. D.. Przypomnieć należy, że oskarżony na etapie postępowania przygotowawczego nie przyznał się do popełnienia zarzuconego mu czynu i odmówił składania wyjaśnień. Następnie na etapie postępowania sądowego będąc prawidłowo zawiadamiany o terminach kolejnych rozpraw nie stawiał się na nie. W każdym wypadku, poczynając od wysłuchania na etapie postępowania przygotowawczego w/w reprezentował obrońca ustanowiony z wyboru. W apelacji skarżący powołuje się na „utrudniony kontakt z obrońcą i serię niefortunnych wydarzeń życiowych” z udziałem jego mocodawcy, które uniemożliwiły jego klientowi złożenie wyjaśnień. Jest to kolejne dowolne, nie poparte żadną argumentacją, w najmniejszym stopniu nieuprawdopodobnione twierdzenie. Uwadze apelującego uszedł fakt, że przed prokuratorem Adam Chańko miał niczym nieskrępowaną sposobność złożenia pełnych wyjaśnień. W toku postępowania przed Sądem ze strony oskarżonego nie pojawił się żaden sygnał z jednej strony o jakichkolwiek trudnościach uniemożliwiających w/w stawiennictwo do sądu, z drugiej strony o chęci złożenia wyjaśnień. Również jak wynika z zapisów protokołów obrońca nie zgłaszał jakichkolwiek usprawiedliwień czy wniosków związanych z powyższą kwestią. Wzmianki o utrudnionym kontakcie z obrońcą, nie poparte żadną argumentacją, w dobie internetu i telefonów komórkowych, jawią się jako naiwne i całkowicie dowolne. Sąd odwoławczy wskazuje, że zgodnie z art. 175 § 1 k.k. oskarżony ma prawo składać wyjaśnienia; może jednak bez podania powodów odmówić odpowiedzi na poszczególne pytania lub odmówić składania wyjaśnień. W niniejszym postępowaniu Sąd Rejonowy uznał, że stawiennictwo oskarżonego nie jest obowiązkowe. Dlatego decyzja czy i jakiej treści wyjaśnienia złożyć, w jakich czynnościach procesowych uczestniczyć należała do oskarżonego i jego obrońcy. W ocenie Sądu złożenie wyjaśnień przez A. C. (1) dopiero po wydaniu wyroku przez Sąd Rejonowy, po zapoznaniu się z całością materiału dowodowego było strategią obraną na czas procesu. W ocenie Sądu Okręgowego strategią błędną, ponieważ Sąd Rejonowy nad wyraz skrupulatnie i szczegółowo wyjaśniał wszystkie elementy istotne dla rozstrzygnięcia, w tym dwukrotnie przeprowadzał dowód z uzupełniającej opinii biegłej z Zakładu Medycyny Sądowej Akademii Medycznej w B.. Oskarżony dokonał wyboru, nie uczestnicząc w rozprawie, pozbawiając się możliwości czynnego udziału w tych czynnościach, choć należy pamiętać o udziale w nich jego obrońcy. Dlatego kolejny wniosek o dopuszczenie dowodu z trzeciej opinii uzupełniającej biegłej złożony na rozprawie odwoławczej Sąd uznał za w sposób oczywisty zmierzający do przedłużenia postępowania (art. 170 § 1 pkt 5 k.p.k.). Ponadto nie było najmniejszych przeszkód by wniosek ten był zgłoszony na etapie postępowania przed Sądem Rejonowym, co zresztą dwukrotnie miało miejsce.

W ocenie Sądu Odwoławczego w uzasadnieniu Sąd I Instancji szczegółowo wskazał krok po kroku, jakie dowody w sposób pewny przemawiają za tym, że w momencie przyjazdu na parking oskarżony znajdował się w stanie nietrzeźwości. Sąd to przede wszystkim opisy zachowań podsądnego przedstawione przez M. C. i D. K.. Wynika z nich, że w czasie kontaktu ze świadkami w/w znajdował się pod silnym działaniem alkoholu. M. C. ponadto wskazała: „Kiedy ja wjeżdżałam i spojrzałam w lusterko wsteczne to ten samochód podjeżdżał (…) duże auto półciężarowe z plandeką (…) zaparkowało przy garażach (…) W tym aucie zgasł silnik i wysiadł z niego mężczyzna” (k. 94v-95). Sąd logicznie uzasadnia dlaczego z sekwencji zdarzeń osadzonych przez świadków w czasie wynika niezbicie, że A. C. (2) nie mógł spotkać kolegi i wypić z nim alkoholu od momentu obserwacji poczynionych przez składających zeznania do przyjazdu policji. I na podstawie tak ustalonego stanu faktycznego biegła oszacowała zawartość alkoholu w organizmie na chwilę kierowania pojazdem mechanicznym.

Dlatego żaden z zarzutów związanych z opinią biegłej nie mógł okazać się trafny. Skarżący wymienia przy okazji art. 193 § 1 k.p.k. (powołanie biegłego) oraz 42 ust. 1 Konstytucji (zasadna nieuchronności odpowiedzialności karnej) w ogóle nie uzasadniając powołania tych przepisów. Sąd Odwoławczy nie widzi związku z treścią zarzutu a tymi przepisami, zaś obrońca jako zawodowy prawnik powinien uzasadnić powiązanie jakie odnalazł między powyższymi przepisami a postulowanym uchybieniem Sądu.

Kuriozalnym jest zarzut nr II. Adwokat, po wymienieniu art. 42 ust. 2 Konstytucji (prawo do obrony), art. 6 ust. 3 c EKPCz (prawo oskarżonego do „bronienia się osobiście lub przez ustanowionego przez siebie obrońcę, a jeśli nie ma wystarczających środków na pokrycie kosztów obrony - do bezpłatnego korzystania z pomocy obrońcy wyznaczonego z urzędu, gdy wymaga tego dobro wymiaru sprawiedliwości”) i art. 168 a k.p.k. (dowód uzyskany za pomocą czynu zabronionego) w sposób niezrozumiały formułuje jego treść. W ogóle nie wskazuje w jakim momencie i w jaki sposób prawo jego mocodawcy do obrony zostało naruszone, który dowód został uzyskany niezgodnie z prawem. Sformułowany w sposób chaotyczny z niezrozumiałym szczątkowym uzasadnieniem zarzut w ogóle nie poddaje się kontroli odwoławczej. Jedynie domyślać się można, że w ocenie skarżącego organy procesowe naruszyły prawo przesłuchując A. C. (1) w charakterze świadka. Jest to pogląd w sposób oczywisty błędny, ponieważ powyższa czynność miała miejsce 27 czerwca 2018 r. (k. 10), a zarzuty zostały w/w przedstawione w dniu 30 lipca 2018 r. (k. 42). Dopiero po tej ostatniej czynności w/w mógł być przesłuchiwany jedynie w charakterze podejrzanego, a następnie oskarżonego – i tak się stało. Nie ma możliwości, co sugeruje obrońca, procesowego wykorzystania zeznań, które oskarżony uprzednio złożył, będąc przesłuchanym w charakterze świadka. Nie ma znaczenia czy były one korzystne czy też nie i z czyjego punktu widzenia (art. 391 § 2 k.p.k. a contrario).

Nie dopatrując się uchybień, które powinny być brane przez Sąd Odwoławczy z urzędu, uznając sposób procedowania Sądu Rejonowego, wydane orzeczenie i motywy, które legły u jego podstaw za ze wszech miar prawidłowe, zaskarżony wyrok należało utrzymać w mocy.

Z tych wszystkich względów Sąd Okręgowy orzekł jak w sentencji wyroku.

O opłacie orzeczono na mocy art. 8 w zw. z art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych (Dz.U. z 1983 r., Nr 49, poz. 223), zaś o pozostałych kosztach sądowych za postępowanie odwoławcze na podstawie art. 634 k.p.k. w zw. z art. 627 k.p.k.

Na pozostałe koszty sądowe złożyły się:

- koszty uzyskania informacji o osobie z Krajowego Rejestru Karnego w kwocie 30 zł (art. 618 § 1 pkt 10 k.p.k. w zw. z § 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 18 czerwca 2014 r. w sprawie opłat za wydanie informacji z Krajowego Rejestru Karnego Dz. U. 2014 r., poz.861);

- koszt doręczeń wezwań i innych pism – ryczałt – w kwocie 20 zł (art. 618 § 1 pkt 1 k.p.k. w zw. z §1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 18 czerwca 2003 r. w sprawie wysokości i sposobu obliczania wydatków Skarbu Państwa w postępowaniu karnym (Dz. U. 2013 r., nr 663 j.t.).